Yaşantımızda kullandığımız cinsiyetçi söylemler üzerine konuşmak istiyorum. Gün içinde kullanırken bazılarının ne anlama geldiğini bile düşünmediğiniz cinsiyetçi kavramlara göz atalım; hem belki kullanmayı da bırakırız.
Gün İçinde Kullandığımız Cinsiyetçi Söylemler
Gün içinde kalıplaşmış, dilimize yerleşmiş, farkına varmadığımız birçok kelime kullanırız. Örneğin birisi bize söz vereceği zaman “erkek sözü ver.” diyoruz. Sanki sözü sadece erkekler verirmiş gibi. Ya da birisi bir işi güzel yapmadığında “kız gibi yapma, düzgün yap…” diye uyardığımız insanlar oluyor. Kız gibi yapmak bir şeyi kötü yapmak demektir diye bir algı oluşmuş maalesef.
Daha birçok söylem…
Küçük yaş gruplarının gittiği bölümlere neden anaokulu deniyor mesela? Çocuklara sadece anneler mi bakar? Kadın sadece çocuk bakmakla yükümlü vasıfsız bir varlık mı? Ya da erkekler çocuk bakamayacak kadar aciz ve beceriksiz varlıklar mı? Keşke bu bölüme en başından beri anaokulu yerine okul öncesi terimi kullanılsaydı. Böylece cinsiyetçi söyleme yer verilmemiş olurdu.
Bunlar cinsiyetçi söylemlerin biraz daha kibar kalmış yanları bir de argo olanları var.
Argo Cinsiyetçi Söylemler
Birisinde hoşumuza gitmeyen bir davranışını gördüğümüzde “Karı Gibi Kıvırma” söylemine maruz kalıyoruz ya da maruz bırakıyoruz. Ya da ağlayan birisine “Karı Gibi Ağlama” cümlesini hemen yapıştırıveriyoruz. Sanki erkekler ağlayamazmış ve onların duyguları yokmuş gibi. Birisinin hoşumuza gitmeyen bir davranışını gördüğümüzde “Karı Kılıklı” terimini yapıştırıp geçiyoruz. Bir de “Kalıbının Adamı Ol” sözü var. Bu söz insanları hem fiziksel hem de karakter hakareti içeren aşırı yargılayıcı bir söz. Yazıma son verirken sizler için diğer cinsiyetçi söylemleri de aşağıda yazmak istiyorum. Ve sizlere tavsiyem biran önce bu söylemeleri dilimizden bertaraf etmek. Çünkü biz bu söylemeleri isteyerek ya da istemeyerek kullandığımız zaman hayatımıza da o şekilde etki etmesine izin vermiş oluyoruz.
Diğer cinsiyetçi söylemler:
-İnsanoğlu
-Kız almak/vermek
-Bilim adamı
-Kadın kısmı
-Erkeklik öldü mü?
-İş adamı
-Kadın başına
-Adamın dibi
Ve daha birçokları…
Dileğimiz bu cinsiyetçi yaklaşımlardan uzaklaşmış, eşitlik anlayışını benimsemiş bir gelecek kuşak. Biz bu yanlışları ne kadar çok düzeltirsek, o kadar çok yok olacaklardır.
Photo by Dainis Graveris on Unsplash
