“Bizim zamanımızda kitap mı vardı?” bu soruyu elinizde Ebeveynlik 101 cinsi bir kitap varken duymanız çok olası. Ben duymuştum mesela, hem de hiç tanımadığım birinden. Yaşasın ülkemizin sıcak kanlı insanları… Ama cevabım çok netti; “Keşke olsaydı…” Ama artık yeni nesil anne-babaların kaçışı yok; “Ebeveynlerin Okuması Gereken 6 Kitap” sadece başlangıç.
Tabii ki ebeveynlik yaşayarak görülen ve fazlasıyla kişiye özel bir durum. Hamileyken onlarca kitap okusanız da yine hazırlıksız yakalanacaksınız. Başınıza bir sürü şey gelecek ve bebekle kalakaldığınız anlar olacak. Ama hepsinin normal olduğunu bilmek, yetersizlik hissiyle baş etmek ve üstüne çocuğunuzun zekasına nasıl katkıda bulunabileceğinizi öğrenmek istemez misiniz? O yüzden mutlaka okuyun. Çok fazla kaynak, çok kolay ulaşılan bilgi var. Okuduğunuz her kitaptan yanınıza bir şeyler kar kalacak, başınıza bir şey geldiğinde “Ben bunu biliyordum” diyeceksiniz veya çocuğunuzla bir kriz anını soğukkanlılıkla yönettiğinizde kendinizle gurur duyacaksınız. Farklı kitaplar arasından, en çok yararlandığım kitapları seçmeye çalıştım. İşte benim önerilerim; Ebeveynlerin Okuması Gereken 6 Kitap.
Yetişin Çocuklar
ABD Bilimler Akademisi’nin çocuk yetiştirme komisyonunda yer alan Prof. Dr. Selçuk Şirin’in çok tatlı çok akıcı anlatımıyla Yetişin Çocuklar kesinlikle okumanız gerekenlerden. Gerçekten uygulanabilir yöntemlerle, bilimsel verilerle mantık çerçevesinde şekillenen bir kitap. Okurken, değerli bir büyüğümden nasihat dinler gibi hisettim zaman zaman ve en çok ölüm döşeğindeki çocuklara sorulan “Keşke daha çok yapsaydım” dedikleri şeyler kısmından etkilendim… Biz anne babalar olarak çocuğumuzu nereye götürsek, onu nereden giydirsek, hangi marka oyuncakla onu mutlu etsek diye uğraşırken aslında onlar bir tek bizim sevgimizi hissetme ve bizimle mutlu olma derdindeler. Bunları ve daha pek çok şeyi hatırlatan ve bebeklikten ergenliğe uzanan dönemde çocuğumuzu nasıl daha iyi yetiştirebileceğimize dair bilgiler veren bir eser.
“Muhatap alınan, insiyatif verilen çocukların beyinleri zamanla fiziksel olarak da akranlarından ayrışıyor.”
Anne Baba Sihri
Kitabın yazarı psikolog ve aile terapisti Hedvig Montgomery mükemmel ebeveynliğe inanmıyor. Ancak kitabında zaman zaman bocalasanız da bunun normal olduğunu anlatıp, anne-babalara hap bilgiler veriyor. Ebeveyn kitaplarına giriş olabilecek türden, özellikle kötü günlerde –çocuk nedensiz ağladığında, uyumadığında, yemediğinde, bir şeyi almak için tutturduğunda vs.- neler yapılabileceğine dair tüyolar veren bir kitap. 7 adımda iyi bir ebeveyn olmak için neler yapılabilir kısaca onları özetliyor. İçi resimli, çizimli ve kısacık yazılarla dolu dolayısıyla hemen bitireceksiniz. Ama önemli yerleri mutlaka işaretleyin, acil durumlarda döneceksiniz.
Otuz Milyon Kelime
Hepimiz çocuklarımızın iyi yerlere gelmesini, iyi meslekler edinmesini ve hayatta başarılı olmasını isteriz. Aslında hayatlarını etkileyecek en önemli aralık ilk üç yıl. Kitap, çocukluğun 0-3 yaş aralığının zihin gelişimindeki en önemli aralık olduğunu ve biz ebeveynlerin bu döneme nasıl katkıda bulunabileceğimizi anlatıyor. Bebekle konuşmanın sadece niceliği değil niteliğinin de önemli olduğunu, sözcük dağarcığı geniş olan çocukların daha özgüvenli ve başarılı oldukları gibi konulara değiniyor. İnanılmaz kafa açıcı, çok öğretici ve uzun yıllar sonucu elde edilen bilimsel verilerle çok şaşırtıcı bir kitap, mutlaka okunmalı.
Çocuğunuzun Beynine Hoş Geldiniz
Zihin gelişimini doğum öncesinden itibaren üniversite çağına kadar anlatan bir kitapla karşı karşıyasınız. Yani çocuğunuzun neden yaptığını anlamadığınız pek çok davranışına anlam bulma şansınız var. Kendi beynimizin sınırlarından ve nasıl çalıştığından bile tam emin değilken; konu her an ve büyük bir hızla gelişmekte olan çocuk beynine gelince durum iyice karmaşık bir hal alıyor. Dolayısıyla bu kitap size çocuğunuzun beyninin nasıl işlediğine dair tüyolar vererek, davranışlarının altında yatan bilimsel gerçekleri anlatıyor. Belki bu kitabı okuduktan sonra çocuğunuza karşı yaklaşımınız değişecek belki de onun kriz zamanlarını yumuşak geçişlere evirecek yöntemleri bulacaksınız.
“Bebeğinizin iletişim kurma gayretine bir sözcük veya bir dokunuşla yanıt verdiğinizde, bu becerileri geliştirmek için gösterdiği çabaları teşvik etmiş olursunuz.”
Çocuğunuz Büyürken Sizi Neler Bekler
Bu kitap, bebeğimiz doğduktan sonra yaklaşık bir yıl boyunca orta sehpamızda duran “Bebeğinizin İlk Yılında Sizi Neler Bekler” kitabının devamı. İlk yıl kitabını da mutlaka hamilelere veya yeni annelere öneriyorum. 596 sayfa içinde aklınıza gelebilecek, gelemeyecek her türlü sorunun cevabı var. Dev bir rehber. Şöyle düşünün, tek başınıza çocuk büyütüyorsunuz, danışacağınız hiçbir tanıdığınız yok; bu kitap size yeter. Çocuğunuz Büyürken Sizi Neler Bekler ise 810 sayfa. Büyüdükçe dertleri de büyüyor derler ya, kitapların sayfa sayıları bile artıyor cidden. Yine ay ay çocuğun gelişimini anlatan, yapılacak aşılardan veya çocuklarda sık rastlanan sağlık sorunlarına kadar her şey bu kitapta var. Çocuğunuzun bakımı, sağlığı, aylık gelişimi, güvenliği, gelişimine göre neyin normal olup olmadığı gibi konularda destek alabilirsiniz.
Beni Ödülle Cezalandırma – Özgür Bolat
Anne-baba olunca “Bunu asla yapmam” dediğimiz ne kadar şey varsa yapmışızdır. Çocuk yemek yesin diye sonrasında ona bir tatlıyı ya da oyuncağı rüşvet olarak vermek mesela. Üstelik yemek kadar normal bir gündelik eylemi bile ödüle bağlamanın çocuğun psikolojisine nasıl zarar verebileceğini düşünmüyoruz bazen. İşte bu kitap ödül-ceza ikilisini hayatımızdan çıkartmak için iyi bir fırsat. İlginç bilgiler sunarak, araştırmalarla birlikte ödül sisteminin çocuk üzerindeki etkilerini anlatıyor.