Herkesin Uyması Gereken Adab-ı Muaşeret Kuralları deyince hemen eski moda şeyler aklımıza geliyor ama aslında toplumsal yaşam içerisinde uygulanması gereken terbiye, saygı ve nezaketi anlatan bu kurallar hiçbir zaman eskimez. Ve bunları uygulamak bizi hiçbir zaman küçültmez.
Adab-ı Muaşeret Kuralları
- Tanıştığınız bir insanla direk senli benli konuşulmaz eğer konuşulacaksa bile nezaketen siz diye başlayıp izin istenmelidir.
- Canım, aşkım, tatlım gibi tabirler sizde küçük ya da ast üst ilişkisi içinde olduğunuz insanlar için değildir. Aynı şekilde ismin sonuna eklenen -cim, -cum ekleri de yeterli samimiyet olmayan ortamlarda gereksizdir. Bunun yerine yaşa ve pozisyona bakmaksızın hanım ve bey tabirlerini kullanmak doğru ve kibardır.
- Hiçbir kimseyle emir kipiyle konuşulmaz. Rica ederim, lütfen, teşekkürler, merhaba, nasılsınız, günaydın gibi kelimeleri daha çok ve tanımadıklarınız için bile kullanınız.
- Sabah 09:00’dan önce akşam 22:00’den sonra gerçekten önemli bir durum – sağlık problemi, ölüm, doğal afet- yoksa arama yapılmaz. Günümüze uyarlayarak mesaj ve whatsapp yazışmalarını da eklemek hatta abartarak e-mailleri de bu bölüme dahil etmek gerekir.
- Cinsiyet fark etmeksizin arkanızdan gelen kişiye kapıyı, asansörü tutmak gerekir.
- Ödünç alınan eşya, para, kitap, tabak vb her şey uzun süre bekletilmeden aldığınız ya da uygun şekilde geri verilir.
- Yerlere çöp atılmaz -izmarit dahil- doğada çözünen çekirdek ve türevi olsa bile eğer ormanda değilseniz yere atılmaz.
- Apartman yaşamında camdan herhangi bir şey silkelenmez, su bile dökülmez.
- Toplu taşıma, araç, market, asansör ve benzeri yerlere girerken selam verilir. Selam vermek psikolojik olarak karşı tarafa zararsız olduğunuzu belirtmeniz demektir. Aynı şekilde inerken ya da çıkarken iyi günler, kolay gelsin gibi tabirler kullanılır.
- Ortak alanlarda yüksek sesle telefonla konuşulmaz, müzik dinlenmez, video izlenmez.
- Konuşan kişinin sözü bölünmez, bölünecekse kibarca izin istenir ya da özür dilenir. Sürekli karşısındakine müsade etmeksizin konuşulmaz. Biri konuşurken etrafa ya da telefona bakılmaz.
- Tuvalet dolu ise kapı bir kezden fazla çalınmaz ve tuvalette oyalanılmaz.
- Kapalı ortamlarda sigara içiliyorsa dahi etrafınızdakilerden izin alınmadan sigara içilmez.
- Yeni tanışılan kişilere çok özel sorular, hayatları ile ilgili detaylar sorulmaz.
- Ebeveynlerinden izin alınmadan çocuklara dokunulmaz, yiyecek içecek verilmez.
- Toplu ortamlarda koku yayan yiyecekler tüketilmez.
- Yürüyen merdivenlerde sağda durulur, toplu taşımaya binilmeden önce çıkan insanlar beklenir, yayalara yol verilir.
Aslında çok basit ve hepimizin bildiği bu kurallar bazen şehrin hızlı yaşamı içinde atladığımız minik detaylar gibi gözükebilir gözümüze ama hepsinin toplumsal yaşam içinde gerekli olduğunu yadsımayalım.
Kaynak Fotoğraf: Ryunosuke Kikuno on Unsplash
