İç mekan bitkileri gün geçtikçe popülaritesini arttırmaya devam ediyor. Bunun yanında karşımıza sıkça çıkan şeylerden bir diğeri de NASA onaylı havayı temizleyen iç mekan bitkileri. Hali hazırda varlıkları zaten bizi mutlu ederken birde havayı temizleme özelliklerinin olması bunu daha da cazip hale getiriyor. Peki iç mekan bitkileri gerçekten evin havasını temizlemek için yeterli mi? Etkili bir temizlik için buna kesinlikle evet diyemeyiz ama hava kalitesini arttırmanın yanında daha birçok özelliği olduğu da bir gerçek.
İç Mekan Bitkileri Havayı Gerçekten Temizleyebilir mi?
NASA, iç mekan bitkilerinin havayı temizleyebileceğini aslında 80’lerin sonunda yayımladığı çalışmalarda öne sürmüştü. Ve söz konusu çalışmalar sonucu araştırmacılar, bitki örtüsünün gerçekten toksinlere karşı savaşabilmek için 1.500 metrekarelik bir evde 680 bitkiye ihtiyaç olduğunu belirtmişti.
Ancak iç mekan bitkilerinin tadını çıkarmak ya da evinizin havasını temizlemek için bir orman oluşturmak zorunda değilsiniz. Kirli havayı yüzde yüz temizlemiyor olsalar bile daha farklı iyileştirici özellikleri ve sağlığa yararları var. Az miktarda bitki örtüsü bile iç mekan hava kalitesini artırabilir. Öyleyse yaşam alanlarınıza bakımı kolay birkaç bitkiyi neden eklemeyelim?
Hava Kalitesi Neden Önemli?
Pandemi İle birlikte kapalı ortamlarda geçirdiğimiz süreler Çevre Koruma Ajansı’na göre %90’ları aştı. Çalışırken, uyurken ve radyasyon yayan teknolojik aletlerle bu kadar iç içeyken kapalı ortamların kirliliği daha da artıyor. Kaldı ki ev tozu, duvarlardaki boya ve mobilyaların üzerindeki döşeme, formaldehit gibi uçucu organik bileşikler (VOC), mobilyalar, halı ve döşemeler, kıyafetlerimiz ve hatta yattığımız yatak-yorgan dahi havanın kalitesini kirletiyor.
Aslında hepimiz bir miktar iç mekan hava kirliliğine maruz kalıyoruz ve muhtemelen sorun yaratmıyor. Ancak havalandırmanın kötü olduğu durumlarda veya çok hassas olabilecek kişilerde kendinizi hasta hissetmenize neden olabilecek sonuçlar bile doğuruyor. Baş ağrısı, mide bulantısı ve yorgunluk gibi semptomlar bunlardan bazıları ve “hasta bina sendromu” olarak adlandırılıyor.
Havayı Temizleyen İç Mekan Bitkileri ve Faydaları
VOC seviyelerini etkilemek için evinizi veya ofisinizi gülünç derecede büyük miktarda bitki örtüsü ile doldurmak gerekse de, iç mekan bitkileri hava kalitenizi yine de iyileştirebilir. Bunlardan bazıları;
- Göz, kulak ve boğazdaki tahrişi azaltmak
- Öksürük ve tıkanıklığı önlemek veya hafifletmek
- Stres seviyesini düşürmek
- Dikkat ve konsantrasyonunuzu artırmaktır.
İç mekan bitkilerinin varlığı, CO2 seviyelerini azaltır ve bağıl nemi artırır. Başka bir deyişle bayat havadan kurtulmanıza yardımcı olurlar ve doğal bir nemlendirici görevi görürler. Bu da gözlerinizin, burnunuzun, boğazınızın ve hatta akciğerlerinizin tahrişini önleyebilir veya hafifletebilir.
Yeşilliğin, hava kalitesini iyileştirmesinin ötesinde insanların kendilerini daha iyi hissetmelerine de yardımcı oluyor. Örneğin, iç mekan bitkilerinizle etkileşim kurmak stresi azaltabilir. Bu, istemediğiniz sürece Aloe Vera ile sohbet etmeniz gerektiği anlamına gelmez elbette. Bitkilerinizin saksısını değiştirmek, budamak veya sulamak işinizi görecektir.
Yeterli havalandırma sağlanmadığında sağlık için yeterli olmasa da diğer yararlarıyla birlikte düşünüldüğünde şans verilmesi gereken Nasa onaylı havayı temizleyen iç mekan bitkileri aşağıda,
1. Paşa Kılıcı
Batı Afrika’ya özgüdür ve genellikle Feng Shui’de kullanılan Paşa Kılıcının çok fazla türü var. Aslında hangi türü olduğu çok da önemli değil hepsi aynı temizleyici potansiyele sahip. En güzel yanı ise büyüme koşulları söz konusu olduğunda gerçekten çok dayanıklı olması.
2. Aloe Vera
Aloe Vera bakımı kolay olmasının yanı sıra tıbbi olarak kullanılan bir bitkidir. Yaprakları, vitaminler, enzimler, amino asitler ve yara iyileştirici, antibakteriyel ve iltihap önleyici özelliklere sahip bir sıvıyla doludur. Bunlar ve diğer benzer bileşiklerle jelimsi sıvı şifa kaynağı olarak değerlendirilir.
3. Barış Zambağı
Barış Zambağı evinizde kesinlikle dikkat çekecek muhteşem bitkilerdir. Orta ila parlak dolaylı ışık alan bir yere yerleştirin, ara sıra yapraklarına su püskürterek nemlendirin ve tadını çıkarın!
Barış zambaklarının havaya bazı polen ve çiçek kokuları kattığını unutmayın. Ayrıca, çocuklar veya evcil hayvanlar tarafından yenildiğinde zehirli olabilir.
4. Ağlayan İncir Ağacı
Bu zarif ağaç, evinizdeki veya ofisinizdeki havayı temizlerken üst boşluğu doldurur! Uygun bir yere yerleştirdiğinizde dolaylı ışığı emerken, sulamalar arasında toprağın iyice kurumasına izin verin.
5. Bambu Palmiyesi
Palmiyeler, soğuk hava akımlarından uzakta güzel ışıkta gelişir. Alanınıza çok fazla yeşillik getirerek oldukça yükseğe ulaşabilirler, ancak yavaş büyüyorlar. Bambunuzu daha büyük bir saksıya almadan önce en az üç yıl beklemeniz gerekebilir.
6. Aşk Merdiveni- Eğrelti Otu
Bu bitkiler havayı serin bir yerden yüksek nem ve dolaylı ışıkla temizlemeyi tercih ederler. Büyümeleri nispeten kolaydır, ancak nemli kalmaları gerekir. Suya ihtiyacı olup olmadığını görmek için eğrelti otunun toprağını her gün kontrol edin ve ayda bir kez tam anlamıyla bolca sulayın.
7. İngiliz (Duvar) Sarmaşığı
Yıldız şeklindeki alacalı yapraklarıyla İngiliz Sarmaşığı her eve çarpıcı bir katkı sağlıyor. Bu doğal tırmanıcı, yapraklarının sarkabileceği asılı sepetlerde harika görünüyor. Gölgede mutlu ve yıl boyunca yeşil kalan yaprakları oldukça fazla yayılabilir ancak budama yaparak büyüme yönünü kontrol altında tutabilmeniz mümkündür.
8. Çin Herdemyeşili
Çin Herdemyeşili yaprak dökmeyen yapısıyla muhteşem, sert ve bakımı kolaydır. Çeşitlerin çoğu, yeşilden pembeye ve ikisi arasında kombinasyonlarına kadar değişen, yemyeşil, büyük yapraklara sahiptir. Ortalama neme sahip düşük ila orta aydınlatmalı alanlarda iyi sonuç verir ve çok su gerektirmez. Toprak kuruduğunda ona bir bardak su verin ve tadını çıkarın!
9. Dracaena Warneckii
İçeride yaşamayı sorun etmeyen tropikal bir bitkidir ve halihazırda var olan bitkiler için en uyumlu ve bakımı kolay olanlardan biridir. Limon Kireç Ejder Ağacı (Dracaena warneckii limon kireci) olarak bilinen bu ağaç, orta ışıkta, doğrudan güneşin dışında en iyi şekilde büyür, ancak düşük ışıkla başa çıkarak masanızı ve ofisinizi yeşillendirmek için mükemmel bir seçimdir. Onu seviyoruz çünkü havayı temizlemede çok iyi, ama aynı zamanda parlak koyu, sarı ve limon yeşili çizgileriyle içimizi ısıtan görüntüsünü daha çok!
10. Pothos (Salon) Sarmaşığı
Patos her daim yeşil, parlak, oval ve lekeli yapraklara sahip tırmanıcı bir bitkidir. Yaprak renkleri türlerine göre değişmekle birlikte dış mekandan ziyade iç mekanda yetişmeyi severler. Ayrıca Pothos Sarmaşığı ile ilgili araştrmacılar iç mekan hava detoksu geliştirebilecek bir ev bitkisi geliştirdiler.
Pathos sarmaşığını genetik olarak değiştirdikten sonra, bitkiyi kloroform ve benzene karşı bir teste tabi tuttular. Tesisi, bu iki yaygın kirleticiden biriyle cam bir odaya yerleştirdiler. Üç gün içinde kloroform seviyesi %82 azaldı ve 8 gün sonra benzen seviyesi %75 düştü. Bu güçlü hava temizleme tesisi şu anda Kanada’da mevcut ve araştırmacıların, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki satışı için Tarım Bakanlığı’ndan onay istediğini de buraya not düşelim. Belli mi olur belki de çok yakında her ülkede ulaşılabilir hale gelir.
İlginizi Çekebilir;
Kaynaklar: https://jphysiolanthropol.biomedcentral.com/articles/10.1186/s40101-015-0060-8https://www.epa.gov/report-environment/indoor-air-quality https://www.healthline.com/health/importance-plants-home https://www.livelyroot.com/blogs/plant-talk/nasa-approved-plants-that-will-work-hardest-to-clean-your-home https://greatist.com/connect/houseplants-that-clean-air#9-houseplants
