“Kışa hoşça kal, bahara merhaba” karşılaması diyebileceğimiz Maslenitsa Bayramı Slav halklarının en doyurucu bayramlarından.
Maslenitsa; eski Slav halkları arasında, sert geçen kışı uğurlamak, gelen baharın bereketle, bollukla gelmesini dilemek için toplanan halkın, toplantılarının her yıl aynı zamanlarda tekrarlanarak gelenek haline gelmiş, bir bayrama dönüşmesidir.
Slav halklarının çoğunluğunun, Hristiyanlığı kabul etmesiyle birlikte, dini bir bayram boyutuna ulaşıp ‘Peynir Haftası’ olarak anılmaya başlanmış olsa da, Maslenista Bayramı’nın çok daha eskilere uzanan bir geçmişi vardır.
Bu bayram da ki başlıca ikram, ‘blin’ yani krep. Blin’in temelde ikram olmasının sebebi, eski Slav halklarının güneş tanrısı için yaptıkları ibadetlerinde; güneşi kutsamak ve ona teşekkür etmek için, güneşin gökyüzündeki dairesel görünümünü andırmasından mütevellit blinin şeklinin benzerliğini baz almalarıdır.
Maslenitsa Bayramı Ne Zaman Kutlanır?
Şubat ayının son haftasını Mart ayına bağlayan, Hristiyanlık inancına göre, ‘büyük oruç haftası’ diye geçen haftadır.. Bu haftanın son günü,Maslenitsa bayramıdır.
Büyük orucu tutan kişilere, pazartesiden pazar gününe kadar, her gün için farklı bir ödev düşer. Hafta boyunca balık, süzme peynir, yumurta ve krep yiyebilirler ama et tüketemezler, mezarlıktaki ölülerini ziyarette bulunup, onlara blin götürmekten, evsizlere blin dağıtmaya kadar değişik blin temalarıyla her farklı gün için, farklı bir etkinlikleri vardır.
7. Gün ise af dilemek ve affetmenin (ölü veya diri) temel alındığı, asıl şenliğin, yani bayramın en gösterişli günüdür.
Maslenitsa Bayramı’nda Kıyafet Seçimi
Bu bayramda kıyafet seçimi önemli. İlk zamanlarda yapılan bayram kutlamalarında giyilecek kıyafetlerin seçiminde dikkat edilen bazı nüanslar varmış. Hala bu kıyafet geleneğini devam ettirmeye çalışan bir kesim var, bayram kutlamalarında. İlgilenenler için bu nüanslardan kısaca bahsedelim;
- Hafif makyaj yapabilirsiniz ama fazlası hoş karşılanmıyor.
- Saçlar için örgülü modelleri tercih edebilirsiniz.
- Omuzlarınıza atmak ya da başınıza sarmak için bir şal edinebilirsiniz.
- Giydiğiniz elbisenin ya da taktığınız takıların güneşi, canlılığı, doğayı sembolize edecek renklerden ve süslemelerden oluşmasına dikkat edebilirsiniz.
- Kırmızı renkli, çok yüksek olmayan ayakkabı ya da botları seçebilirsiniz.
- Bayram günü, meydanda, bu detaylara dikkat ederek gelmiş bir çok kişiyle karşılaşabilmeniz mümkün.
Büyük Orucun 7. Günü/ Af Dileme/ Büyük Kutlama
Maslenitsa Bayramı Kutlaması için, haftanın son gününde halk, önceden belirlenen büyük bir meydanda toplanıyor. O güne özel, “Yarmarka” denilen açık halk pazarları kurulan uzun yolun sonunda ulaşabileceğiniz bu meydanda sizleri, kadın şeklinde büyük bir korkuluk karşılıyor. “Neden kadın şeklinde korkuluk?” diyecek olursanız, nacizane fikrim; kadının doğurganlığıyla çoğalmayı sembolik olarak gösteriyor olabilir. Şenlik için toplanan halktan insanlar, hep birlikte büyük bir halka çizip, müzikler, halk türküleri ve şarkıları eşliğinde meydanda dans ediyor.
Maslenitsa Bayramı için özel olarak hazırlanmış gösteriler izleniyor. Baharın gelişini kutlayan, kış aylarını uğurlayan oyunlar oynanıyor, halk oyunları, şarkılar, türküler söyleniyor. Bol bol çeşit çeşit blinlerden tüketiliyor. Bu 1-2 saat süren kutlama programının sonuna doğru, tiyatral gösterilerin eşliğinde “maslenitsa” şarkılarıyla, halkın tüm dikkati korkuluğun olduğu alana çekiliyor. Meydana kurulmuş olan, büyük kadın şeklinde korkuluk ateşle tutuşturulup, kül olana kadar yakılıyor.
İnanışa göre bu korkuluk güneşin ateşiyle yanar, kışın sert soğuğunu kovalar; güneşin güçlü ışınlarını çağırır, toprağı canlandırır, baharın bereketle gelmesini sağlar.
Ve sonra midenizde yediğiniz leziz, çeşit çeşit reçellerle, kremalarla süslenmiş krepler, aklınızın bir köşesinde korkuluğun yanış anıyla, meydandan yavaşça ayrılmaya başlarsınız. Gelecek yılki bayramı, dört gözle bekleyerek…
Kaynak Fotoğraf: Ann Fossa on Unsplash
