Alışkanlıkların Gücü – Kitap İncelemesi

alışkanlıkların gücü kitap yorumu

Alışkanlıklar, gündelik hayatımızı beynimizi yormadan yöneten davranışlarımız. Yani sadece kitap okuma, egzersiz yapma, su içme gibi davranışlarla kısıtlanamayacak ve aslında farkında olmadan düzenli tekrar ettiğimiz hatta bazı rutinlere dönüşen bu davranışların hepsi alışkanlıklarımızdan ibaret. Peki bu alışkanlıkların ne kadarı bizim seçimimiz ne kadarı zoraki ihtiyaç? Hangi alışkanlıkları uygularken farkındayız, hangileri beyin otomatik pilottayken ortaya çıkıyor? Alışkanlıkların Gücü kitabı da işte tüm bunları ortaya seriyor.

Sabah kalktığınızda ilk iş su mu içersiniz, dişinizi mi fırçalarsınız yoksa hemen yatağı mı toplarsınız? Genelde bunun cevabı -kişiye göre değişmekle birlikte- bellidir. Örneğin siz, sabah kalktığınızda her şeyden önce yüzünüzü yıkıyorsunuzdur ve bu oturmuş bir alışkanlığınızdır. 

Ya da araba kullanırken trafik lambasına yaklaşınca “Şimdi frene basmalıyım” diye düşünür müsünüz? Henüz çok acemi değilseniz; bunun cevabı hayır olmalı. Veya bazen bir adrese giderken ezbere hareket edip, sokak isimlerine vs bakmazsınız, kendinize göre belli işaretler vardır ama bir başkasına tarifte zorlanabilirsiniz. Çünkü; araba kullanmak, bisiklete binmek, yemek yemek gibi günlük rutinlerimiz düşünmeden tekrarlanan döngüler bütünü.

Dolayısıyla kendi seçimimiz sandığımız pek çok şey veya yaşamımızı kafamızı çok da yormadan idame ettirmemizi sağlayan diğer şeyler hep alışkanlıklar.

Alışkanlıkların Gücü – Alışkanlıklar değiştirilebilir mi?

New York Times’ın ödüllü araştırmacı gazetecilerinden aynı zamanda iş dünyası muhabiri olan Charles Duhigg alışkanlıkların neden var olduğuna ve değiştirilip değiştirilemeyeceğini düşünerek bu kitabı yazmak üzere yola çıkmış. 

Alışkanlıkların Gücü 409 sayfalık bir kitap ve yaklaşık son 80 sayfası notlar ve kaynakça. Bu da bu kitabın ciddi ve uzun araştırmalar sonucu ortaya çıktığının bir ipucu olsun.

Kitabın girişinde, Lisa Allen isimli 34 yaşındaki bir kadının tamamen değişen hayatından örneklerle başlıyor. Lisa alkolik, sigara bağımlısı, kronik yeme sorunlarıyla mücadele eden biriyken; kocasının onu terk etmesi ve aniden gittiği Kahire’ye yaptığı gezi sonucunda aldığı bazı kararlar onu bambaşka bir insana dönüştürecekti. Bilim insanları da (nörolog, sosyolog, genetikçi ve psikologlardan oluşan bir grup) bu araştırma katılımcısının nasıl tüm bağımlılıklarından kurtulup, düzenli bir hayata, işe ve eve sahip olduğunun şifrelerini çözmek niyetindeydi. Ve sonunda gerçek ortaya çıktı. Lisa tüm hayatını değiştirmesini aslında tek bir paterni (düzenli bir biçimde birbirini takip eden olay, durum veya davranışlar) değiştirmesine borçluydu; sigarayı bırakmak. Sigarayı bırakmayı kafasına koyunca tüm hayatı daha sağlıklı yönde evrildi –içkiyi bıraktı, spor yapmaya başladı hatta maraton koştu, okula döndü vs- sonrasında da bu olumlu davranışlar hayatına yansıdı. Kitabın en çarpıcı noktalarından biri bu ‘kilit taşı alışkanlık’ mevzusu. Kitabın devamında da örneklerine bolca rastlayacaksınız. Yani kitap şunu savunuyor; tüm hayatınızı değil; en çok değiştirmeyi istediğiniz alışkanlığınızı değiştirin ve zaten hayatınız değişecek. 

Alışkanlıkların Gücü – Bölümler

Kitap; Bireylerin Alışkanlıkları, Başarılı Organizasyonların Alışkanlıkları ve Toplumların Alışkanlıkları olarak üç ana bölüme ayrılmış. Bu bölümlerde kendi içlerinde bölünüyor. Tüm bölümler çarpıcı, eğlenceli, tuhaf, öğretici örneklerle dolu. 

İlk bölümde hafızasını kaybeden bir adamın eski rutinlerini nasıl tekrarladığı ve sonrasında 1900’lü yılların başında Claude C. Hopkins isimli Amerikalı bir reklamcının bir diş macunu (Pepsodent) tanıtımı işini alması ve bunun sonucunda pek çok şeyi değiştirecek olan İşaret-Rutin-Ödül döngüsünü keşfettiği anlatılıyor. 

İşte yaklaşık 100 yıl önce keşfedilen bu döngünün tüm alışkanlıklara –bireysel, toplumsal ve şirketler bazında- uyarlanabileceği fark edilince; insanların alışkanlıklarını kara dönüştürmek her zamankinden de kolay hale geliyor.

“Alışkanlıkları arzular doğurur. İnsanlarda arzu uyandırmanın yolunu bulmak, yeni bir alışkanlık yaratmayı kolaylaştırır.”

İkinci bölüm ise Starbucks, Target, Procter & Gamble gibi başarılı organizasyonların sırlarını paylaşır nitelikte. Hepsinin temelinde; alışkanlık yaratmak ve belli alışkanlıkları devam ettirmek var.

Üçüncü bölümde toplumsal alışkanlıklar, aynı alışkanlığın farklı durumlarda ele alındığı ve yine gerçek hayattan hikayeler var. Örneğin; uyurgezer bir insanın uyku halinde işlediği suç ile, kumar bağımlısı birinin normal rutininde işlediği suç aynı mıdır? Aradaki farklar nedir?

Son olarak kitapta, okuyucu için tüm bu fikirleri, örnekleri kendi hayatına uyarlayabilmesi ve kendi değişimini gerçekleştirmesi için adım adım yapılacaklar listesi hazırlanmış. Alışkanlıkların Gücü rehber niteliğinde bir kişisel gelişim kitabı. Ayrıca Duhigg’e göre değişim mümkün, ancak yıllar sonra bile eski alışkanlıklara kolaylıkla dönmek de öyle. Çünkü beynimiz; iyi ve kötü ayrımı yapmaksızın, tanıdık olanı hatırlar ve hızlıca uygulamaya koyar.

Bu kitabı kim okusun?

Kitapla ilgili daha fazla detay vermek istemiyorum. Zira bu kitap; herkese içten bir tavsiyem. Beyninizle, hayatınızla, alışkanlıklarınızla ilgili merak ettikleriniz için; hoşnut olmadığınız özelliklerinizi değiştirmek için, şirketlerin pazarlama stratejilerini görebilmek için veya reklamla, psikolojiyle ilgiliyseniz ya da belki sadece gerçek hayat kesitleriyle dolu bir okuma yaparak keyifli zaman geçirmek için bu kitabı okuyun. 

Sorumun cevabı; bu kitap herkes için!

En çok da değişime inanan, kontrolü ele almak isteyen ve rutinlerini yıkmaktan korkmayanlar için.

“Alkolikler içkiyi bırakabiliyorlar. Sigara tiryakileri sigaradan vazgeçebiliyorlar. Yıllardır hep kaybetmiş takımlar şampiyon olabiliyorlar. Tırnaklarımızı yemekten, işyerinizde atıştırmaktan, çocuklarınıza bağırmaktan, bütün gece uyanık kalmaktan, küçük sorunlar yüzünden kaygılanıp durmaktan vazgeçebilirsiniz.”

Bunlar da ilginizi çekebilir:

Her Kadının Okuması Gereken 10 Kitap Önerisi

1 Günde 5 Kitap Okumak Mümkün Mü?

Kadınlar Ülkesi / Kitap İncelemesi- Gioconda Belli

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.